بررسی اصطلاحات اقتصادی متون برجسته منثور قرن پنجم و ششم هجری قمری

شاید کمتر عرصه ای را بتوان فارغ از تاثیرات و تموجات دنیای اقتصاد یافت. فرهنگ و به طریق اولی ادبیات نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نیست. این پژوهش برای پایش اثرگذاری فرضی ادبیات و اقتصاد بر یکدیگر، به واکاوی اصطلاحات اقتصادی مستتر در متون برجسته ی قرن پنجم و ششم می پردازد. حاصل این بررسی استخراج شمار قابل توجهی اصطلاح اقتصادی شامل کالاها، مشاغل و سایر مولفه های اقتصادی آن دوره است که با نگاهی بسیط گزینش شده اند و بعد از طبقه بندی مفهومی، هر طبقه ی واژگانی دست مایه ی بررسی یکی از مقولات اقتصادی آن عصر قرار گرفته است. هرکدام از این مقولات در فصلی جداگانه مورد بررسی قرار می گیرند و در هر فصل ابتدا به بررسی جنبه های ادبی و اقتصادی موضوع مورد بحث پرداخته شده تا خواننده به چشم اندازی کلی از سایه ی ادبیات بر اقتصاد دوره ی مذکور دست یابد و سپس تلاش شده است با استناد به لغتنامه ی دهخدا به عنوان کاملترین و جامع ترین فرهنگ لغت پارسی، تعریفی مختصر از هرکدام از اصطلاحات، ارائه شود و در پایان، در ذیل هر واژه برای سهولت مطالعات احتمالی پژوهندگان تالی اطلاعاتی از نشانی واژگان در منابع مورد بررسی ارائه شده است. متون مورد بررسی این پژوهش عبارتند از: تاریخ بیهقی، کلیله و دمنه، قابوسنامه، سیاست نامه و چهارمقاله. در این بررسی همچنین سلسله های غزنوی و سلجوقی به عنوان بستر های شکل گیری این آثار، از جنبه های گوناگون بویژه از لحاظ اقتصادی مورد مطالعه قرار می گیرند.